1. Cel prowadzonych badań/hipoteza badawcza
Celem projektu jest opis formy i funkcji oraz wyjaśnienie znaczenia stawiania krzyży powypadkowych przy drogach publicznych w Polsce. Główne pytania badawcze projektu brzmią: Dlaczego w Polsce stawiane są krzyże w miejscu wypadku? Przez kogo i w jakim stopniu krzyż powypadkowy jest utożsamiany z religią a w jakim stopniu z innymi kategoriami znaczeń? Wysunięto jedną hipotezę: W zależności od samookreślenia religijności badanej osoby krzyż postawiony w miejscu wypadku drogowego jest postrzegany albo jako symbol religijny, albo jako znak kojarzony ze śmiercią i oznaczaniem miejsc pochówku na cmentarzu charakterystyczny dla kręgu kulturowego jednostki.


2. Zastosowana metoda badawcza/metodyka
Do realizacji projektu wybrano trzy metody naukowe: analizy i krytyki piśmiennictwa, obserwacyjną oraz sondaż diagnostyczny. Celem inwentaryzacji terenowej będzie stworzenie zbioru fotografii co najmniej 150 krzyży powypadkowych z różnych części kraju. Zaplanowano dwuletnią obserwację wybranych kilkunastu miejsc pamięci przy dróg publicznych, na terenach miejskich i wiejskich. Badania będą przeprowadzone raz na kwartał i będą polegały na dokumentacji fotograficznej miejsc pamięci, aby wykazać sezonowość praktyk społecznych z nimi związanych, zmienność/niezmienność ich wyglądu i towarzyszących im artefaktów. W projekcie wykorzystany zostanie sprzęt fotograficzny oraz oprogramowanie komputerowe kierownika i wykonawców projektu. Wybrano także dwie techniki sondażu diagnostycznego: ankietę (10 pytań, w tym 2 otwarte) i wywiad indywidualny. Zaplanowano badanie pilotażowe przed wykonaniem ankiety na reprezentacyjnej próbie 1000 dorosłych Polaków. Wywiady indywidualne (pół-ustrukturyzowane) będą przeprowadzone z 12 osobami, które wystawiły krzyże w miejscu wypadku samochodowego. W projekcie planuje się także przeprowadzić analizę semiologiczną.


3. Wpływ spodziewanych rezultatów na rozwój nauki, cywilizacji, społeczeństwa
Projekt wypełnia lukę poznawczą w literaturze na temat miejsc pamięci przy drogach w Polsce oraz w Europie Wschodniej. Wnioski płynące z planowanych badań będą istotnym wkładem w rozwój geografii oraz interdyscyplinarnych badań nad krajobrazami śmierci. Wyniki projektu otworzyłyby drogę do regionalnych studiów porównawczych w tej tematyce. Projekt poszerzy także wiedzę na temat współczesnego wykorzystania starożytnego symbolu krzyża. Aplikacyjności części wyników można upatrywać dla organów zarządzających drogami publicznymi w Polsce przy konstruowaniu polityki wobec nieuregulowanego przepisami zjawiska upamiętnień przy drogach.

2018 © krzyże powypadkowe przy polskich drogach
projekt nr 333286 2016/21/B/HS1/00823 finansowany przez Narodowe Centrum Nauki